Tuesday, December 15, 2015

Ed Franck en Carll Cneut: Slagveld van gebroken harten

Een oude klassieker krijgt een verjongingskuur

Met ‘Slagveld van gebroken harten’ schrijft Ed Franck een moderne bewerking van Geoffrey Chaucers ‘The Canterbury Tales’. Slaagt de schrijver erin om het oude meesterwerk in een modern jasje te steken zonder dat het daarbij zijn authenticiteit verliest? Zijn de voorgestelde waarden en normen nog steeds van toepassing in onze tijd en, niet onbelangrijk, slaagt de schrijver erin ons te boeien met deze oude verhalen? Deze vragen zullen in dit waardeoordeel beantwoord worden.

The Canterbury Tales

Chaucers 'The Canterbury Tales', geschreven in de 14de eeuw, wordt gezien als de eerste grote mijlpaal in de Engelse literatuurgeschiedenis. Het is een raamvertelling waarbij een groep van 30 pelgrims uit verschillende rangen en standen op bedevaart gaat naar Canterbury. Elke pelgrim vertelt onderweg vier verhalen. Chaucer stierf voor hij het verhaal kon voltooien, het bevat daarom slechts 24 verhalen, die allemaal geschreven zijn in rijm. (Broeckaert, 2013-2014)

Slagveld van gebroken harten

(Cneut, 2013)
Deze moderne bewerking van ‘The Canterbury Tales’ door Ed Franck blijft op zijn eigen manier trouw aan het originele verhaal. Een eerste manier waarop Ed Franck hierin slaagt, is door de algemene structuur van het verhaal niet te wijzigen. Dit boek is nog steeds een raamvertelling waarin de meeste originele verhalen, op een paar uitzonderingen na, behouden zijn. Verder herschreef Ed Franck elk verhaal in prozavorm aangezien de originele rijmstructuur niet vlot leest en dit ook moeilijk te vertalen is zonder daarbij aan waarde in te boeten.

De schrijver heeft niet alleen structurele wijzigingen doorgevoerd maar ook op inhoudelijk vlak zijn er heel wat veranderingen doorgevoerd. Zo verspreidde Ed Franck de algemene proloog, die 858 verzen telt, over het verhaal heen. Dit betekent dat de verschillende persoonsbeschrijvingen, die in de originele versie allemaal in het begin staan, nu pas verteld worden wanneer het eigenlijke personage daadwerkelijk een verhaal mag vertellen. Deze verandering komt het verhaal ten goede. Elke vertelling komt hierdoor meer tot zijn recht omdat de lezer ervoor een beschrijving krijgt van de persoon die het vertelt. (Franck & Cneut, 2013)

De moraal van het verhaal

In ‘Slagveld van gebroken harten’ vinden we meer dan een moraal. Elk personage heeft eigen waarden en normen afhankelijk van de rang of stand waartoe het personage behoort. Zo hecht de ridder veel waarde aan hoofse liefde terwijl de aflaatverkoper winst het hoogste goed vindt. Verder is het niet zo dat we ons enkel kunnen spiegelen aan de waarden en normen van de meer ‘beschaafde’ personages zoals de dorpspriester, de abdis, de student of de ridder. Ook de personages met minder tot de verbeelding sprekende waarden en normen: de molenaar, de bedelbroeder en de deurwaarder, vertellen elk verhalen met een moraal waaraan we ons allemaal kunnen spiegelen. 

Elke mens voelt zich aangetrokken tot een onmogelijke liefde, eeuwige trouw en geloof. Maar ieder van ons heeft toch ook al jaloezie, hebzucht en obsessie ervaren? We streven allen naar wat het beste is voor ons, we hebben allemaal een ideaal waaraan we ons willen spiegelen. Op onze weg naar het bereiken van dit ideaalbeeld krijgen we allemaal meerdere malen te kampen met deze waarden.
Het is fascinerend en aangrijpend om te lezen dat mensen die eeuwen geleden leefden dezelfde emoties, waarden en normen hoog in het vaandel droegen en dat deze mensen tegelijkertijd ook onder dezelfde emoties, waarden en normen gebukt gingen.

Om een lang verhaal kort te maken…

Kortom, ‘Slagveld van gebroken harten’ is een geslaagde herwerking van Chaucers ‘The Canterbury Tales’ en is daarom zeker een aanrader om te lezen. In een vlotte schrijfstijl weten Ed Franck en Carll Cneut ons mee te slepen in een oude, middeleeuwse en toch herkenbare wereld.

Bibliografie

Broeckaert, I. (2013-2014). Engels vakstudie 4. Gent: Arteveldehogeschool.

Cneut, C. (2013). Slagveld van gebroken harten. Slagveld van gebroken harten: verhalen uit Chaucers The Canterbury Tales. Davidsfonds uitgeverij, http://www.pluizer.be/kinderboeken-jeugdboeken/slagveld-van-gebroken-harten.

Franck, E., & Cneut, C. (2013). Verhalen uit Chaucers The Canterbury Tales: Slagveld van gebroken harten. Leuven: Vlaams Fonds voor de Letteren, Davidsfonds Uitgeverij nv.

Mooij, J. (1979). IX De motivering van literaire waardeoordelen. Opgeroepen op november 15, 2015, van http://www.dbnl.org/tekst/mooi002moti01_01/mooi002moti01_01_0001.php

Uyttersprot, V. (sd). Slagveld van gebroken harten: verhalen uit Chaucers The Canterbury Tales. Opgeroepen op november 16, 2015, van pluizer.be: http://www.pluizer.be/kinderboeken-jeugdboeken/slagveld-van-gebroken-harten